ایمان به انبیا (قرآن)از عواملی که در قرآن برای ورود به بهشت ذکر شده ایمان آوردن به انبیا و یاری کردن آنان می‌باشد. ۱ - ایمان بنی اسرائیل به انبیاایمان به انبیا و یاری آنان، از عوامل ورود بنی اسرائیل به بهشت: «و لقد اخذ الله میثـق بنی اسرءیل... و قال الله انی معکم لـئن... و ءامنتم برسلی... لاکفرن عنکم سیـاتکم و لادخلنکم جنـت...» «در حقیقت خدا از فرزندان اسرائیل پیمان گرفت... و خدا فرمود من با شما هستم... و به فرستادگانم ایمان بیاورید... قطعا گناهانتان را از شما می‌زدایم و شما را به باغهایی در می‌آورم...» خدای تعالی به ایشان فرمود: که من با شمایم، در این جمله به بنی اسرائیل اعلام می‌دارد در صورتی که او را اطاعت کنند او ایشان را یاری می‌کند و گرنه بی یاورشان می‌گذارد و به همین جهت هر دو امر را خاطرنشان کرده و فرمود: " لئن اقمتم الصلاة و آتیتم الزکاة و آمنتم برسلی و عزرتموهم"، که تعزیر همان نصرت است، البته نصرت توام با تعظیم و مراد از کلمه" رسلی" پیغمبرانی است که بعد از موسی برای آنان مبعوث می‌کند، که شریعتی نو و دعوتی علی حده دارند، مانند عیسی بن مریم علیه‌السّلام و رسول اسلاممحمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و سایر رسولانی که بین این دو بزرگوار بودند، ولی شریعتی نیاوردند" لاکفرن عنکم سیئاتکم و لادخلنکم جنات تجری من تحتها الانهار" برگشت این جمله به وعده جمیلی است که خدای تعالی به بنی اسرائیل داده، به شرطی که نماز بپا دارند و زکاتواجب دهند و به رسولان او ایمان آورده، هم یاری و هم تعظیمشان کنند و صدقه مستحبی بدهند، که در این صورت گناهانشان را محو نموده داخل در جناتشان می‌کند که از زیر آنها نهرها روان است. ۲ - دخول به بهشت با ایمان به پیامبرانایمان به پیامبران الهی، از عوامل راهیابی به بهشت: «سابقوا الی مغفرة من ربکم و جنة عرضها کعرض السماء و الارض اعدت للذین ءامنوا بالله و رسله...» «(برای رسیدن) به آمرزشی از پروردگارتان و بهشتی که پهنایش چون پهنای آسمان و زمین است (و) برای کسانی آماده شده که به خدا و پیامبرانش ایمان آورده‌اند...» بهشت موعود را به این وصف توصیف می‌کند که" عرضها السماوات و الارض" ولی در آیه مورد بحث می‌فرماید: " عرضها کعرض السماء و الارض" آنجا پهنای بهشت را به پهنای همه آسمانها و زمین تشبیه می‌کند و اینجا به پهنای یک آسمان و زمین، پس معلوم می‌شود بهشت سابقین مقربین پهناورتر از بهشت عموم مؤمنین است. در ذیل آیه" آمنوا بالله و رسله" و آیه" و الذین آمنوا بالله و رسله" گفتیم که مراد از" ایمان به خدا و رسولان او" مرتبه عالی از ایمان است، که همواره آثارش بر آن مترتب است، یعنی کسی که دارای چنین مرتبه‌ای از ایمان باشد، همواره اعمال صالح می‌کند و از فسوق و گناه اجتناب می‌ورزد. در حقیقت مغفرت پروردگار کلید بهشت است همان بهشتی که پهنه آسمان و زمین را فرا می‌گیرد و از هم اکنون آماده برای پذیرایی مؤمنان است، تا کسی نگوید بهشت نسیه است و بر نسیه دل نباید نهاد، گرچه به فرض نسیه بود از هر نقدی نقدتر محسوب میشد، چرا که از سوی خدایی وعده داده شده که قادر بر همه چیز است، تا چه رسد به اینکه کاملا نقد و الان موجود است. ۳ - سبقت گرفتن در ایمان و بهشتسبقت در ایمان به انبیا، از اسباب راهیابی به بهشت: «و السبقون السبقون فی جنت النعیم.» «و سبقت گیرندگان مقدمند در باغستانهای پر نعمت.» «و السابقون» در احتمالی، به سبقت گیرندگان در پیروی از انبیا تفسیر شده است. " سابقون" کسانی هستند که نه تنها در ایمان پیشگامند، که در اعمال خیر و صفات و اخلاق انسانی نیز پیشقدمند، آنها" اسوه" و" قدوه" مردمند و امام و پیشوای خلقند و به همین دلیل مقربان درگاه خداوند بزرگند. بنا بر این اگر بعضی از مفسران پیشگام بودن آنها را تنها به سبقت در طاعة الله (اطاعت خدا) یا نمازهای پنجگانه یا جهاد یا هجرت یا توبه و امثال آن تفسیر کرده‌اند، هر کدام گوشه‌ای از این مفهوم وسیع را مورد توجه قرار داده‌اند و گرنه این کلمه اینها و غیر اینها از خیرات و برکات را شامل می‌شود. سپس در یک جمله کوتاه مقام والای مقربان را روشن ساخته، می‌گوید: " مقربان در باغهای پر نعمت بهشتند" (فی جنات النعیم). تعبیر به" جنات النعیم" انواع نعمتهای مادی و معنوی بهشت را شامل می‌شود. ضمنا این تعبیر می‌تواند اشاره به این باشد که باغهای بهشت تنها کانون نعمت است بر خلاف باغهای دنیا که گاه وسیله زندگی و زحمت است، همانگونه که حال مقربان در آخرت با حالشان در دنیا متفاوت است، زیرا مقام والایشان در این دنیا توام با مسئولیت‌هایی است در حالی که در سرای دیگر تنها مایه نعمت است. مراد از سابقون، کسانی هستند که در خیرات سبقت می‌گیرند و قهرا وقتی به اعمال خیر سبقت می‌گیرند، به مغفرت و رحمتی هم که در ازای آن اعمال هست سبقت گرفته‌اند. و لذا در آیه" سابقوا الی مغفرة من ربکم و جنة" به جای امر به سبقت در اعمال خیر، دستور فرموده: به مغفرت و جنت سبقت گیرند، پس سابقون به خیرات، سابقون به رحمت و مغفرتند. ۴ - پانویس۵ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۵، ص۵۵، برگرفته از مقاله «ایمان به انبیا». مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۵۴۵، برگرفته از مقاله «ایمان به انبیا». |